Idae
IDAE, Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioaren laguntzarekin, nekazaritza-sektoreko energia efizientziaren inguruko lerro editoriala ari da garatzen, energia-efizientziaren kontzeptuak duen garrantziaren gainean kontzientziatzeko nekazaritza-sektoreko agenteak.
Lerro editorial horretan, hainbat dokumentu tekniko egitea pentsatu da, horien bidez azaldu daitezen nekazaritzako lanetan energia-kontsumoa murrizteko metodoak.
Triptikoa: Nekazaritzan aurrezteko eta efizientzia areagotzeko neurriak
E4 egiteko fasean, jarduteko sektore espezifikoen artean nekazaritza sartzea erabaki zen, etorkizunean efizientzia energetikorako neurriek sektore estrategiko horretan eduki ahalko luketen garrantzia azpimarratuz...
Energia-aurrezpena eta -efizientzia ureztapen-nekazaritzan
Europako herrialde batek ere ez dauka, ezta Mediterraneokoek ere, bi herenetik gorako azalera erdilehorra, Espainiak bezala, ez eta horrenbeste ureztatze-sistema ere horren barruan. Eta, gainera, euriteak eta ebapotranspirazioak aztertuz gero, erraz ikus daiteke gure herrialdeak honako hauek dituela...
Energia-aurrezpena eta -efizientzia abere-instalazioetan
Abeltzaintza intentsiboko sektoreak, txerri-hazkuntza eta hegazti-zaintza batez ere, etengabeko bilakaeran daude, bai araudi sanitario berriak eta ingurumena babesteko araudi berriak ezartzen direlako, bai sektorearen berregituraketagatik...
Abere-ustiapenek energia-kontsumo aldakorra daukate, oro har, tokiaren klimatologiaren eta ustiapen-tipologiaren arabera. Ustiapenen energia-kontsumoa inbentariatzeak, aztertzeak eta horri alternatibak emateak etekin ekonomikoa emango du, eta ustiapenaren gastuen kontua murriztuko du, ekoitzitako materiaren lehiakortasuna areagotzea eraginez. Dokumentu honetan, abere-ustiapen batean energia-ikuskaritza egiteko oinarri teorikoak ematen dira, ustiapena osatzen duten azpisistema bakoitzerako erabili behar diren metodoak eta kalkuluak zein diren adieraziz. Era berean, energia-kontsumoa optimizatzeko gomendioak eta teknikak ematen dira.
Protokolo honekin, ustiapenean dauden azpisistema guztiak aztertzen dira, energiaren ikuspegitik begiratuta. Energia-efizientzia txikiagoa duten gune ahulak diagnostikatzen dira, ustiapena energiaren arloan hobetuko duten irtenbideak proposatzeko gero. Energia-ikuskaritzak egiteko protokoloa tresna erabilgarria izatea nahi da, abere-ustiapenen energia- eta ekonomia-kontsumoa baloratzeari, eta, hala badagokio, murrizteari begira.
Erregai-aurrezpena nekazaritzako traktorean
Nekazaritza-ustiapenetako gasolio-kontsumoa gehien baldintzatzen duen erabakia da laborantzen hautua, bai eta horietako bakoitzean garatuko diren nekazaritza-lan mota eta horien kopurua ere. Alabaina, erabaki hori hartu ostean, makineriaren hautuak eta egokitzapenak...
Energia-kontsumoak Espainiako nekazaritza-eragiketetan
Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Sailarekin batera argitaratua.
Aurrezpena, energia-efizientzia eta nekazaritzako laborantza-sistemak
Laborantza estentsiboetan, lurzoruko laborantzetan kontsumitzen da erregai-kopuru handiena; hortaz, oso garrantzitsua da kasu bakoitzari gehien dagokion laborantza hautatzea, ahalik eta energia-efizientzia handiena lortu nahi bada.
Aurrezpena, energia-efizientzia eta nekazaritza-ustiapenaren egitura
Nekazaritzan gasolioa aurrezteari buruzko trilogia ixteko (nekazaritzako traktorean eta nekazaritza-eragiketetan zentratu ziren aurrekoak), aurrezteko faktore erabakigarritzat jotzen dira hemen ekoizpen-ustiapenaren egitura eta neurria, nekazaritza-lanetan efizientziatik aurreztu nahi bada.
Aurrezpena, energia-efizientzia eta ongarriketa nitrogenatua
Laborantzen emankortasuna hobetzeko ezartzen dira ongarri nitrogenatuak. Ura eta energia bezala, ordea, modu efizientean erabili behar diren ondasunak dira horiek, bai ekoiztean, bai ezartzean. Argitalpen honetan, ongarri mineral nitrogenatuen energia-kostu handia aurkezten da, eta nekazaritza-ustiapenetan horiek ahalik eta gutxien edo ahalik eta modu efizienteenean erabiltzea ahalbidetzen duten aukerak aztertzen dira.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia berotegietan
Energia neurrigabe erabiltzen bada, ingurumenean kalte egiteaz gain, modu ezkorrean eragiten zaie nekazaritza-ustiapenen balantze ekonomikoari eta sektoreak gizarteari transmititzen dion irudiari. Bada, berotegien energiaren batez besteko gastua hazi egin da azken urteotan; hein handi batean, energia modu ez oso efizientean erabiltzeagatik. Argitalpen honetan, berotegi baten energia-premiak zein diren adierazten da, eta, gero, berotegietako energia-aurrezpena eta -efizientzia hobetzeko neurri zehatzen sorta bat aurkezten da, bai eta nekazaritza-sistema horietan energia berriztagarriak erabiltzeko aukera aurkezten ere.
Argitalpen honetan, aurrekoaren (Energia-aurrezpena eta -efizientzia berotegietan) jarraipen gisara, modu xeheagoan garatzen da nola egin behar den balantze energetikoa berotegietan, eta energia-ikuskaritza egiteko protokolo eredu bat garatzen da, azalpen-adibide batekin. Energia-ikuskaritzak berotegietan egiteko protokoloa tresna erabilgarria izatea nahi da, berotegietako nekazaritza-ustiapenen energia- eta ekonomia-kontsumoa baloratzeari, eta, hala badagokio, murrizteari begira.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia ureztatzaileen autonomia-erkidegoetan
Ureztatzaileen autonomia-erkidegoen ezaugarriei buruzkoa da argitalpen hau. Horien azpiegitura nagusiak deskribatzen dira, eta energia-kontsumoaren gune kritikoak zehazten. Gero, efizientzia energetikoa eta aurrezpena hobetzeko hainbat neurri mota proposatzen dira, bai energia-aurrezpena hobetzekoak, bai dirua aurreztekoak. Proposatzen diren neurrien ezaugarriak azaltzen dira, baita neurri horiek energia-efizientzia nahiz energia- eta diru-aurrezpena hobetzean nola eragiten duten azaldu ere.
Ureztatzaileen autonomia-erkidegoetan energia-ikuskaritza egiteko protokoloa
E4ren 2008-2012 Ekintza Planean, ureztapen-nekazaritzari zuzendutako neurriak jasotzen dira. Aspertsiozko ureztapen-sistemetatik tanta bidezkora igarotzeko xedea daukate, bai eta ureztatzaileen autonomia-erkidegoetako energia hobetzeko planak sustatzekoa ere, energia-ikuskaritzen bidez. IDAEk ikuskaritza-protokolo bat garatu du arlo horretan, eta argitalpen honetan garatzen da. Protokolo honekin, ureztatzaileen autonomia-erkidegoetan efizientzia txikiagoa duten gune ahulak diagnostika daitezke, eta, horrela, nekazaritza-ustiapen ureztatzaileen energia- eta diru-kontsumoa murriztea ekarriko duen energia-hobekuntzako irtenbideak proposatu. Argitalpen hau, era berean, "Energia-ikuskaritzak ureztatzaileen autonomia-erkidegoetan" deritzon aplikazio informatikoaren txosten-eredua ere bada. Datu-baseen ingurunean funtzionatzen du aplikazio informatiko horrek, eta arlo honetan adituak diren enpresek egiten dituzten ikuskaritzak mekanizatzea eta pilatzea ahalbidetzen du. Horrela, denboran zehar arlo horretan ikasi diren ezagutzak ezarri ahalko dira.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia energia-laborantzetan eta nekazaritzan
Nekazaritzak, gasolioa nahiz ekoizpen-prozesuan erabiltzen diren lehengaiak aurrezteaz edo horiek modu efizientean erabiltzeaz gain, berotegi-efektuko gasen igorpenak murrizteko politikari laguntzeko beste modu bat dauka: nekazaritza-jatorriko biomasa ekoiztea eta horren erabilera jasangarria egitea. Jakina, balantze energetikoa eta saihestu diren berotegi-efektuko gasen igorpena aztertu beharko dira, bai ekoizpen-prozesuan, bai biomasa biltegiratzeko eta garraiatzeko prozesuan. Bestalde, energia-xedeetarako biomasa ekoizteko pizgarri ekonomiko eta errentagarritasun nahikoak topatu beharko dituzte nekazariek; bestela, sektorea ezingo da arrakastaz garatu. Argitalpen honen xedea, beraz, nekazariek edo abeltzainek biomasa sortzeko eta erabiltzeko modu efizienteenak (energiari dagokionean) zein diren jakin dezatela da, biomasa-ekoizleak eta beren energia-premiak estaltzeko erabiltzaile potentzialak diren heinean.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia kontserbazio-nekazaritzan
Oro har, egungo nekazaritza-teknika konbentzionalek nabarmen narriatzen dute ingurumena, eta, energiaren ikuspuntutik begiratuta, asko hobetu daitekeen ekoizpen-eredua dira. Ohiko nekazaritzak, laborantza intentsiboa bezalako praktikak hartzen dituenez, nabarmen areagotzen ditu lurzoruaren isurketa eta higadura, bai eta ibaietako kutsadura ere, sedimentuengatik, ongarriengatik eta pestizidengatik. Kontserbazio-nekazaritzaren ezarpen praktikoa laborantza zorrotz murriztean (are kentzean) oinarritzen da. Lur-lantzerik ez egitean, aurreko laborantzaren hondarrez egindako estalki begetala geratzen da azaleraren gainean, eta, lurzoruari kalte egitetik urrun, higaduraren aurrean babesten du hori, eta naturalki elikatzen. Gainera, mikroorganismoak eta fauna egotea sustatzen du, eta horrek modu aktiboan laguntzen dio nekazariari bere uzta hobetzen, begi kolpean hautematen ez bada ere. Azkenik, kontserbazio-nekazaritzak beste abantaila garrantzitsu bat dauka: errentagarritasun ekonomiko handiagoa dauka konbentzionalak baino. Lur-lantzeak egiteko, inbertsio handiak egin behar dira nekazaritzako makineria, erregaia eta eskuzko lana erosteko eta horien mantentze-lanak egiteko.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia kontserbazio-nekazaritzan. Esperientziak landan
IDAEk, 2009ko martxoan, "Energia-aurrezpena eta -efizientzia kontserbazio-nekazaritzan" argitalpena editatu zuen. Argitalpen horretan, energiaren eta nekazaritzaren ikuspegitik begiratuta, Espainiako kontserbazio-nekazaritzan erabiltzen diren teknikak azaltzen ziren, bai eta praktika horiekin dauden nekazaritza- eta ingurumen-onurak ere.
Jarraipen modura, IDAEk hain praktikoa den argitalpen hau editatu du, irakurleak kontserbazio-nekazaritzara hurbilarazteko asmoz. Espainiako hainbat laborantza eta eskualdetan hamarkada batetik gora teknika hori ezartzen daramaten hamar nekazariren iritziak eta horiek lortutako emaitzak jasotzen dira bertan.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia zehaztasuneko nekazaritzan
Zehaztasuneko nekazaritzaren funtsezko kontzeptuak jorratzen ditu dokumentu honek: traktoreen gidaketari laguntzeko sistemak eta gidaketa automatikoa aztertzen dira, zuzeneko ereintzarekin konbinatzen da teknologia hori, belar txarrak suntsitzeko teknikak erabiltzen dira, eta, oro har, zehaztasuneko nekazaritzaren teknika horiek ezarriz energia eta inputak aurrezteko aukera duten nekazaritza laborantza guztiak jorratzen dira. Azkenik, gomendio-sorta bat ematen zaie irakurleei, teknika horien erabilerari buruzko laburpen baten eta arau giltzarri labur batzuen bidez.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia arrantza-ontzietan
Espainiako arrantza-flota da Europar Batasuneko ontzidirik garrantzitsuena, bai eta munduko garrantzitsuenetako bat ere. Espainiako ontzi arruntak Europako batezbestekoa gainditzen du potentziari eta neurriari dagokienez, izozkailu-ontzi espainiarren tamaina handia dela-eta. Oro har, Espainiako arrantza-sektoreak ez dauka energia-efizientzia egokirik. 13.000 ontzitik gora daude erregistratuta bertako ontzidian, eta horien herenak 30 urte baino gehiagoko antzinatasuna dauka; bada, erregai-kostuak ontziaren jardueraren errentagarritasunean kontuan hartu behar diren alderdi garrantzitsua dira. Hala ere, sektoreko energia-gune kritikoetan jarduteko gai diren teknikak ezartzeko aukera dago, ekoizpenari eutsiz ingurumenaren jasangarritasuna ziurtatzearekin eta ustiapenen errentagarritasunari eustearekin edo are areagotzearekin batera. Argitalpen honetan, energia-kontsumoaren ikuspegitik begiratuta, arrantza-ontzien atalak aztertzen dira, eta energia-kontsumoaren gune kritikoak azpimarratzen, horiek murrizteko jarraibideak eta teknikak emanez, bai ontziolako diseinu- eta eraikuntza-faseari dagokionez, bai eguneroko lanari dagokionez. Gainera, arrantza-ontzietan energia-ikuskaritzak egiteko protokolo-eredu bat garatzen da. Arlo horretan espezializatuta dauden enpresei laguntzeko tresna izan nahi du eredu horrek, ontzian efizientzia txikiena duten guneak diagnostikatzeari begira eta, horrela, hobetzeko irtenbideak (bai egiturazko irtenbideak, bai erabilera-ohiturei dagozkienak) proposatu ahal izateari begira, eta, hori guztia, energia-kontsumoa murrizte aldera.
Energia-aurrezpena eta -efizientzia arrantza-ontzietan. Esperientzia praktikoak
IDAEk, 2009ko martxoan, "Energia-aurrezpena eta -efizientzia arrantza-ontzietan" argitalpena editatu zuen. Argitalpen horretan, energia-kontsumoaren ikuspegitik begiratuta, arrantza-ontzien atalak aztertzen ziren, eta energia-kontsumoaren gune kritikoak azpimarratzen. Argitalpen horren eranskin gisara, arrantza-ontzietan energia-ikuskaritzak egiteko protokolo-eredu bat garatzen da. Arlo horretan espezializatuta dauden enpresei laguntzeko tresna izan nahi du eredu horrek, ontzian efizientzia txikiena duten guneak diagnostikatzeari begira eta, horrela, hobetzeko irtenbideak proposatu ahal izateari begira.
Ikuskaritza-protokolo horretan oinarrituta, eta 2008-2012 Ekintza Planak finantzatuta, 200 ikuskaritzatik gora egin dira dagoeneko arrantza-ontzietan, eta erregaia murrizteko neurriak proposatu dira ontzi horietan guztietan. Neurri horietako batzuk arrantza-ontzietan egikaritu dira jada, eta aurreikusitako aurrezpena egiaztatu dute.
Energia-ikuskaritzak garatzen eta proposatutako neurriak egikaritzen eskuratu dugun eskarmentuarekin, eta arrantza-ontzietan energia aurrezteari buruzko beste proiektu batzuk aztertu ondoren, argitalpen hau eratu eta garatu da. Argitalpen honek, gainera, azken urteotan sektore horretan egin den garapen teknologiko eta berritzaile guztia jorratu eta laburbildu nahi izan du.
