Execución de rehabilitación enerxética da envolvente no edificio de vivendas “Óscar” en Avda. Castilla y León, 15 – 27. San Sebastián de los Reyes, Madrid | Idae

Datos do Proxecto

Emprazamento:   Avda Castilla y León 15 ao 27

Localidade:    San Sebastián de los Reyes 
Provincia:    Madrid
Propiedade:   Comunidade de propietarios Edificio “Óscar”. 

Arquitecto:    D. Carlos F. Ruiz González - Argía Arquitectura y Gestión

Antecedentes

En febreiro de 2012, a comunidade de propietarios do edificio de vivendas “Óscar” de San Sebastián de los Reyes convocounos, xunto a outros 16 equipos, a un concurso restrinxido de proxectos para dar unha solución técnica aos problemas de defectos construtivos e estruturais que tiña o edificio desde a súa construción no ano 1991.

A edificación consta de sete portais, con vivendas nas plantas baixa, primeira, segunda e terceira. Garaxe e rochos no soto. A tipoloxía da edificación é de bloque aberto, con patios de luces en cada portal, conformando unha pastilla lixeiramente curvada de 165 × 27 metros, coas fachadas longas orientadas ao SE e ao NO.  O número total de vivendas é de 80. 

Inicialmente tratábase de resolver os problemas xerados por frechas diferidas na estrutura do edificio debidas a luces excesivas. Isto implicaba unha serie de actuacións correctivas sobre a estrutura, a estabilización e reparación das fachadas e dos paramentos verticais e horizontais do interior das vivendas.

O punto de partida para acometer a actuación era un informe pericial previo, no que se propuña como solución de reparación da estrutura a disposición de piares parte-luz que acurtasen as excesivas luces de vigas e forxados existentes.

A nosa proposta, na que colaborou a enxeñaría Florentino Regalado & A. (CYPE), resultou gañadora, ao propor unha solución de estabilización da estrutura que substituía os piares parte-luz expostos no informe inicial por unha solución mixta de vigas, piares e tirantes metálicos traballando a tracción que evitaban a aparición de piares no garaxe e diminuían considerablemente a afección ao interior das vivendas e os custos de execución.

Precisamente este aforro nos custos de reparación da estrutura é o que nos permitiu propor á propiedade unha solución de reparación da fachada na que se contemplase ademais unha mellora da eficiencia enerxética da envolvente do edificio.

Afortunadamente, atopamos unha propiedade receptiva e sensibilizada cos temas de eficiencia enerxética e puxemos en funcionamento un estudo das medidas de mellora que podían ser implementadas, tendo en conta criterios de viabilidade económica e de posibilidades de execución.

As condicións de partida implicaban que os traballos deberían realizarse cunha mínima interferencia na habitabilidade das vivendas, que deberían permanecer habitadas no transcurso da obra, salvo en situacións moi puntuais en vivendas concretas.

As condicións de partida

O edificio tiña as fachadas exteriores e as dos patios interiores constituídas por unha folla exterior de LCV, recebada no seu extradorso cunha cámara de 5 cm na que se aloxa un illamento de EPS de 40 mm, e un tabique tambor de LHS con gornecido e lucido de xeso.

O primeiro paso consistiu en realizar unha análise da demanda enerxética, establecendo tres tipoloxías de portal en función das distintas orientacións.

Situación inicial

O estudo da eficiencia enerxética do portal tipo do edificio no seu estado orixinal, realizado con Calener-Lider, deunos uns resultados de enerxía primaria total consumida de 130,7 Kw/hm2 e unhas emisións de CO₂ de 28,7 kg CO₂/m², obtendo unha cualificación enerxética E.

O proceso de decisión de medidas de mellora

En colaboración con INGENIA, a enxeñaría coa que compartimos en simbiose espazo de traballo, estudamos as posibilidades de mellora enerxética de cada un dos elementos do edificio.
Elaboramos unha lista de prioridades tendo en conta un posterior escalonamento das actuacións en base á dispoñibilidade económica para afrontalas. 

           Traballos de rehabilitación

Desta maneira decidiuse actuar nas fachadas exteriores, as fachadas dos patios, as terrazas, a cuberta e as xanelas. 
A actuación sobre as caldeiras de gas individuais existentes supuña un proceso con poucas probabilidades de éxito, xa que a situación das vivendas era moi diferente, con algunhas caldeiras antigas, outras renovadas pero de baixa eficiencia, e algúns casos de caldeiras de condensación de alta eficiencia.

As fachadas exteriores resolvéronse cunha solución trasventilada cerámica de TAU de pezas porcelánicas de gran formato (900 × 450 mm), sobre estrutura portante de perfilaría de aluminio extrusionado fixada con ancoraxes primarias á fronte do forxado de formigón e con ancoraxes secundarias á folla da fachada, con grampas de soporte das pezas de aceiro inoxidable, con illamento PUR de 80 mm e densidade 35 Kg/m³, proxectándoo sobre o LCV.

Púxose especial coidado na resolución dos recercados e xambaxes das xanelas para minimizar as pontes térmicas e as infiltracións de aire.

As fachadas dos patios interiores posuían unha solución tipo S.A.T.E. da casa Baumit, cun illamento de EPS con fixación química e mecánica e un acabado texturado autolimpable “Nanoport”.

Substituíronse tamén as xanelas de todas as vivendas por unha carpintaría de aluminio RPT lacado e con encristalamento de triplo vidro con dobre cámara tipo Planilux 6/16mm/Securit 4T/16mm/Stadip 4+4 Guardian Sun, cunha U= 1,8 W/m2K. Instaláronse capialzados con illamento e hermeticidade reforzados, cunha U= 1,0 W/m2K.

Reforzouse ademais o illamento do baixo-cuberta cunha manta de fibra de vidro de 10 cm entre os tabiques de pombal e, onde era necesario, renovouse o illamento de terrazas e patios mediante ferros de XPS de 40 mm.

Finalmente, foron mellorados tamén nas instalacións de iluminación das zonas comúns e garaxe, dispondo luminarias led e detectores de presenza sectorizados.

Resultado final

Coas melloras da envolvente executadas, os resultados nos cálculos de eficiencia enerxética do portal tipo son de 73,6 Kw/h m2 de enerxía primaria total consumida e de 16,2 Kg CO2/ m2 de emisións de CO₂, obtendo unha cualificación enerxética C.

Os aforros conseguidos supoñen un 44% dos parámetros de partida e, no caso da demanda de calefacción, o aforro é do 53%, chegando ao 56% nos casos de vivendas con orientación máis desfavorable.

Resultado final

Durante este pasado inverno puidemos constatar, mediante entrevistas cos residentes, que os consumos de gas respecto do inverno anterior reducíronse efectivamente en magnitudes semellantes ás calculadas (nalgún caso en máis). Aínda que isto non constitúa un estudo rigoroso, supón un reforzo na convicción dos propietarios de que fixeron un bo investimento a futuro, ademais de estar a facer unha importante achega á sustentabilidade e á diminución de emisións contaminantes.

Ficha técnica.

Datos técnicos e económicos. Actuación do Programa de axudas PAREER-CRECE no Edificio "Óscar" de San Sebastián de los Reyes, Madrid.

O edificio foi certificado enerxeticamente antes e despois da rehabilitación, mediante a ferramenta CALENER-LIDER, obténdose os seguintes resultados:

A rehabilitación da envolvente permitiu pasar ao edificio dunha clase enerxética E a C, en emisións de CO₂.

Conseguíronse aforros en enerxía final do 44%

Reducións da demanda en calefacción do edificio do 53% e que chega ao 56% nos casos de vivendas con orientación máis desfavorable.

(Datos IDAE)

Información relacionada: 

Información relacionada: 

035 – Mejora de la envolvente térmica en un edificio de viviendas existente. Actuación del Programa de ayudas PAREER-CRECE en el Edificio "Óscar"